Een half jaar geleden schreef ik op deze site een stuk over de vier keer levenslang die werd opgelegd in het Passageproces. Ik verwachtte toen dat de Hoge Raad zou beslissen dat de manier waarop nu de levenslange gevangenisstraf wordt ingevuld niet door de beugel kon. Er was dus hoop voor de Passage-verdachten, en de andere tot levenslang veroordeelden in Nederland. Onze hoogste rechter heeft het oordeel geveld, in de zaak van Faig B. En daardoor moet die hoop – voorlopig althans –in de ijskast.
De zaak Faig B.
Faig B. kreeg in hoger beroep een levenslange gevangenisstraf wegens meervoudige moord, doodslag en een poging tot doodslag. Daartegen heeft hij cassatieberoep ingesteld bij de Hoge Raad. In die procedure is de hamvraag of die levenslange gevangenisstraf opgelegd mocht worden.
De procedure bij de Hoge Raad
De Hoge Raad deed op 5 juli 2016 een tussenuitspraak. Hij vond dat de oplegging van levenslang op dat moment in strijd was met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Maar er was op dat moment een regeling in de maak die dat zou kunnen oplossen. Daarom stelde de Hoge Raad de einduitspraak uit.
De staatssecretaris heeft op 6 juni 2017 die regeling – het besluit Adviescollege levenslanggestraften – gepubliceerd. Daarin is bepaald dat uiterlijk na 27 jaar na het begin van de detentie de mogelijkheid van gratieverlening bestaat. Ook is er nu een Adviescollege levenslanggestraften.
De advocaat-generaal bij de Hoge Raad vond dat hierdoor het Nederlandse recht voldoet aan de eisen uit het EVRM.
Onlangs bleek dus dat de Hoge Raad het met de Advocaat-Generaal eens is. Volgens de Hoge Raad voldoet de levenslange gevangenisstraf in Nederland door de nieuwe procedure wel aan de eisen die het Europese Hof stelt.
Kritiek
Ik heb een andere mening dan de Hoge Raad. En ik niet alleen. Ook het Forum Levenslang, een club die vindt dat levenslang gestraften meer perspectief op vrijlating moeten hebben, vindt dat de huidige regeling niet genoeg tegemoet komt aan de eisen van het Europese Hof.
Zo eist het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dat er na maximaal 25 jaar wordt bekeken of iemand vrij kan komen. Dat is in de nieuwe Nederlandse situatie nauwelijks haalbaar. Bovendien gelden in Nederland geen vaste termijnen voor die herbeoordeling. Als de procedure dan eindelijk is begonnen, kan die dus jaren worden gerekt. En er wordt in de nieuwe regeling erg veel nadruk gelegd op de belangen van nabestaanden en slachtoffers, terwijl het Europese hof juist zegt dat het een objectieve toets moet zijn en dat het vergeldingsaspect na verloop van tijd meer naar de achtergrond gaat.
Naar Straatsburg?
Nu onze hoogste rechter uitspraak heeft gedaan, zijn de ogen gericht op Straatsburg. Daar zit namelijk het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Ik verwacht dat daar binnenkort al de eerste levenslang gestraften een klacht zullen indienen tegen de Nederlandse staat. Ik ga ook met mijn eigen cliënten die tot levenslang zijn veroordeeld bespreken of we naar het Europese Hof stappen. Deze procedures duren meestal een aantal jaren, dus we zullen een flinke portie geduld moeten hebben…
Meer over misdaad op Crimewatcher.nl
Ben je verwikkeld in een cassatieprocedure bij de Hoge Raad of wil je advies over je cassatieprocedure? Heb je vragen over levenslang? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op. Wij staan je graag te woord.
