De cassatieprocedure - Logo Hoge Raad der Nederlanden

Overweeg je in cassatie te gaan? Of loopt er al een cassatieprocedure? Bel of mail ons vrijblijvend voor meer info!

Op deze pagina: Wat is cassatie? | Waarom cassatie instellen? | De cassatieprocedure | Duur cassatieprocedure| Kosten van de procedure | Andere procedures bij de Hoge Raad

Wat is cassatie?

Nadat er in hoger beroep uitspraak is gedaan, kan binnen twee weken cassatie worden ingesteld. In een cassatieprocedure beoordeelt de Hoge Raad der Nederlanden of het gerechtshof het recht correct heeft toegepast. Dit gebeurt aan de hand van concrete klachten van de verdediging (of het OM). De Hoge Raad doet zelf geen onderzoek naar de feiten: de zaak wordt dus niet helemaal overgedaan, zoals bij het hoger beroep!

Voor de beoordeling van de zaak door de Hoge Raad is het belangrijk dat bij de rechtbank en het gerechtshof al op de juiste manier verweer is gevoerd. Schakel daarom ook bij de rechtbank en het hof al een advocaat in die veel strafzaken doet, bijvoorbeeld één van de advocaten van ons kantoor.

Waarom cassatie instellen?

Als het hof een fout heeft gemaakt in jouw nadeel, ga je natuurlijk in cassatie. Maar ook als er met het arrest van het hof op het eerste oog niets mis lijkt, zijn er verschillende redenen om in cassatie te gaan.

  1. Na het instellen van cassatie worden pas het proces-verbaal van de laatste zitting en (meestal) het bewijsmiddelenoverzicht gemaakt. In deze stukken kunnen nog cruciale fouten zitten die tot cassatie kunnen leiden.
  2. De uitspraak wordt nog niet definitief, waardoor een opgelegde straf niet kan worden uitgevoerd (uitstel van executie). Door op enig moment het beroep in te trekken kun je zelf bepalen wanneer de tenuitvoerlegging kan beginnen.
  3. Vaak duurt het te lang voordat het hof het dossier naar de Hoge Raad stuurt. Dat kan strafvermindering opleveren als tegemoetkoming voor het lange wachten.
  4. Het recht kan in de tussentijd veranderen, bijvoorbeeld door een wetswijziging of een arrest van de Hoge Raad of het Europese Hof. Dat kan in je voordeel uitpakken, als de zaak tenminste nog loopt.

Je ziet: ook in cassatie genoeg mogelijkheden!

De stappen van de cassatieprocedure

De cassatieprocedure in strafzaken is wettelijk geregeld in de artikelen 427 t/m 444 van het Wetboek van Strafvordering. De cassatieprocedure verloopt bijna altijd helemaal schriftelijk, dus zonder zitting! De procedure bij de Hoge Raad bestaat uit de volgende stappen.

  1. De eerste stap van de cassatieprocedure is het instellen van cassatie op de griffie van het gerechtshof dat de uitspraak deed. De cassatietermijn is 14 dagen! Je kunt dit zelf doen, maar een advocaat of een gemachtigde mag dit ook. Lees meer over het instellen van cassatie.
  2. Zoek dan een in Nederland ingeschreven advocaat met ervaring in cassatieprocedures: zonder raadsman mag je niet procederen in cassatie. Dirk Daamen is lid van de specialistenvereniging Vereniging van Cassatieadvocaten in Strafzaken (VCAS).
  3. Dan is het wachten op de verzending van het dossier door het hof naar de Hoge Raad.
  4. Nadat dit is gebeurd krijg je daarvan een aanzegging van de procureur-generaal. Dat is een belangrijk moment, omdat dan de termijn voor het indienen van de middelen gaat lopen.
  5. Dan komt de belangrijkste stap: je advocaat dient een schriftuur met middelen van cassatie voor je in. Middelen van cassatie zijn specifieke klachten over de beslissingen in de aangevallen uitspraak.
  6. Op de cassatieschriftuur baseert de procureur-generaal bij de Hoge Raad zijn advies, de conclusie. Tegenwoordig kan de procureur-generaal ook aangeven dat het beroep in cassatie wat hem betreft niet-ontvankelijk is wegens onvoldoende belang of omdat de klachten klaarblijkelijk niet tot cassatie kunnen leiden (selectie aan de poort, art. 80a RO). Als de de Hoge Raad het daarmee eens is eindigt de cassatieprocedure al in deze fase. Dan wordt er dus geen conclusie genomen. Ook legt de Hoge Raad dan niet uit waarom de cassatiemiddelen niet gegrond zijn.
  7. Komt er wel een conclusie, dan kan de verdediging nog een schriftelijk commentaar daarop indienen. Hierin mogen geen nieuwe klachten staan, alleen een uitleg waarom de verdachte het niet eens is met de conclusie.
  8. Dan wijst de Hoge Raad arrest. Als hij het beroep niet (geheel) verwerpt wordt het arrest (deels) vernietigd. Daarna neemt de Hoge Raad zelf een nieuwe beslissing of laat hij de zaak opnieuw behandelen door een gerechtshof. Dit kan hetzelfde hof zijn dat de vernietigde uitspraak heeft gedaan (terugwijzing) of een ander hof (verwijzing).

Hoe lang kan cassatie duren?

De cassatie procedure in strafzaken duurt tegenwoordig gemiddeld ongeveer een jaar. Maar een cassatiezaak kan ook een stuk korter of langer duren. Soms stuurt het hof het dossier al binnen een maand naar de Hoge Raad, soms pas na ruim een jaar. Als er geen middelen van cassatie worden ingediend of de ingediende middelen de selectie aan de poort niet overleven, wordt de cassatieprocedure meestal ongeveer een half jaar na de betekening van de aanzegging afgerond. Als de advocaat-generaal wel een conclusie neemt, duurt de zaak een paar maanden langer. Zie voor meer informatie over hoe lang cassatie duurt de pagina Hoe lang kan cassatie duren?

Kosten van de cassatieprocedure

Voor cassatie in strafzaken hoeft de verdachte geen griffierecht te betalen. Je hoeft dus aan de Hoge Raad niets te betalen voor de procedure.

Wel moet de verdachte (of benadeelde partij) zich verplicht laten bijstaan door een advocaat. Wie zelf geen advocaat kan betalen, kan in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand (een toevoeging). Een toevoeging kan worden aangevraagd bij de Raad voor Rechtsbijstand. Wij kunnen deze aanvraag voor je verzorgen. Bel of mail ons vrijblijvend voor meer informatie over onze tarieven.

Andere procedures strafkamer Hoge Raad

Hierboven is alleen de procedure in zogeheten dagvaardingsprocedures behandeld: het proces dat begint met een dagvaarding om voor de rechter te verschijnen op verdenking van een strafbaar feit. Dit is het grootste deel van de procedures van de Hoge Raad, maar er zijn ook enkele andere procedures. Zo kun je ook in cassatie gaan als de rechtbank een uitleveringsverzoek heeft toegewezen of je beklag tegen de inbeslagneming van voorwerpen heeft afgewezen. Tegen deze beslissingen van de rechtbank kun je niet in hoger beroep en kom je dus direct bij de Hoge Raad. In deze bijzondere procedures gelden vaak andere regels, bijvoorbeeld voor de termijn voor indiening van de cassatiemiddelen. Ook beslist de Hoge Raad over verzoeken tot herziening. Ook in deze procedures kunnen wij je prima bijstaan!

Overweeg je in cassatie te gaan? Of heb je al een cassatiezaak lopen? Bel of mail ons vrijblijvend voor meer info!