Hoge Raad Voorgevel

Beroep instellen of intrekken per mail: Hoge Raad coulant

Je kunt rechtsmiddelen als hoger beroep of cassatie instellen (of juist weer intrekken) per e-mail. Er moet dan een ondertekende volmacht worden gestuurd naar de griffie van de rechtbank of het gerechtshof. Die maakt dan een akte op van het instellen of de intrekking. Maar wat als dit niet helemaal goed gaat? Hierover gaan twee arresten van de Hoge Raad van 16 maart 2021 in zaken van cassatiespecialist Dirk Daamen. Daarin is de Hoge Raad coulanter voor de verdachte dan de advocaat-generaal.

Het eerste arrest: getekende volmacht instellen cassatie niet in dossier

Het arrest

Hoge Raad 16 maart 2021, ECLI:NL:HR:2021:368

De zaak

Het gaat om een procedure ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel. Het gerechtshof had beslist dat een veroordeelde € 815.000 moet betalen wegens winst uit gewoontewitwassen, valsheid in geschrift en het aanwezig hebben XTC-pillen en MDMA. Hij liet zijn toenmalige advocaat beroep in cassatie instellen. Die deed dat met een e-mail aan de griffie van het hof. Maar dat was een kale mail, zonder volmacht met handtekening. In de mail werd wel aangekondigd dat de getekende versie die dag per fax zou worden nagestuurd. De griffie maakte vervolgens een ‘akte instellen cassatie’ op.

Tijdens de cassatieprocedure bleek dat er geen getekende versie van de volmacht in het dossier zat, wel de (niet getekende) e-mail. De advocaat die het beroep heeft ingesteld kon die ook verstrekken, maar verklaarde wel dat hem door het hof was bevestigd dat de fax met de ondertekende volmacht was ontvangen. De vraag was dus: is de getekende volmacht niet naar het hof gestuurd, of juist wél door het hof ontvangen en daar zoek geraakt?

In zijn advies aan de Hoge Raad was de advocaat-generaal streng: het beroep in cassatie is niet-ontvankelijk omdat er geen getekende volmacht is.

De Hoge Raad

In een tussenarrest over de ontvankelijkheid van het cassatieberoep herhaalt de Hoge Raad eerst de belangrijkste regels uit een eerder arrest over het instellen van rechtsmiddelen met een volmacht aan de griffier (Hoge Raad 22 november 2016, ECLI:NL:HR:2016:2654). Daaruit blijkt dat cassatie alleen met een getekende volmacht rechtsgeldig kan worden ingesteld.

Maar in deze zaak krijgt de betrokkene (en zijn vorige advocaat) het voordeel van de twijfel, gelet op de gang van zaken. Omdat de advocaat heeft verklaard dat de griffier hem heeft bevestigd dat hij de getekende versie had ontvangen en de griffier ook een akte heeft opgemaakt, gaat de Hoge Raad ervan uit dat de advocaat voorafgaand aan het opmaken van de akte alsnog een schriftelijke volmacht naar de griffie heeft gestuurd en dat deze volmacht later ‘in het ongerede is geraakt’. Dat zoek raken mag niet ten nadele van de betrokkene werken. De Hoge Raad beslist daarom dat de betrokkene ontvankelijk is in zijn beroep.

De advocaat-generaal en de Hoge Raad zullen nu alsnog inhoudelijk naar deze zaak gaan kijken.

Het tweede arrest: geen akte na intrekken beroep per mail

Het arrest

Hoge Raad 16 maart 2021, ECLI:NL:HR:2021:369

De zaak

Deze zaak gaat over de beschadiging van een garagedeur en vernieling van ruiten bij een kennis na gezamenlijk bezoek aan de Tilburgse kermis in 2010. Kort vóór de zitting in hoger beroep had de verdachte een mail naar het hof gestuurd. Daarin stond dat hij van het hoger beroep wilde afzien. Hij had toen geen advocaat. Hij wist dus niet dat hij een ondertekende volmacht moest indienen. En eigenlijk had hij zich bij de rechtbank moeten melden om het hoger beroep in te trekken, niet bij het hof. Maar zeker als de betrokkene geen advocaat heeft, moet het hof de mail doorsturen naar de rechtbank om daar de akte te laten opmaken.

Er werd geen akte van intrekking van het hoger beroep opgemaakt naar aanleiding van de mail. Daarom ging het hof voorbij aan de mail van de verdachte. Het hoger beroep was niet ingetrokken volgens het hof. Dus behandelde het hof het hoger beroep. De verdachte was daar niet bij. In het arrest dat het hof vervolgens wees, kwam de verdachte er ook nog eens bekaaider vanaf dan in het vonnis van de rechtbank: hij moest ruim 2000 euro meer betalen aan de benadeelde partij.

Ook in deze zaak was de advocaat-generaal onverbiddelijk: het hof had het hoger beroep niet als ingetrokken hoeven beschouwen.

Hoge Raad

De Hoge Raad was milder voor de verdachte: de enkele omstandigheid dat er geen akte is opgemaakt in reactie op de mail mag niet ten nadele van verdachte strekken. Het hof heeft dat miskend. Daarom wordt het arrest vernietigd en moet het hof de zaak opnieuw in hoger beroep behandelen.

Conclusie: de Hoge Raad is coulant

Wat opvalt is dat beide arresten door vijf raadsheren (rechters) zijn genomen. Het zijn beslissingen van de grote kamer van de Hoge Raad. Dat betekent dat alle raadsheren van de afdeling strafrecht naar de zaken hebben gekeken. Wat ook opvalt is dat de Hoge Raad in beide zaken is afgeweken van het advies (‘conclusie’) van de advocaat-generaal. Ik leid hieruit af dat de Hoge Raad het als principiële kwesties ziet. De boodschap die de Hoge Raad hiermee afgeeft, is dat de regels over het instellen en intrekken van hoger beroep en cassatie wel strikt zijn, maar ook weer niet al te rigide moeten worden toegepast. Dat vind ik terecht: als de betrokkene tijdig en ook voor de tegenpartij duidelijk te kennen heeft gegeven dat hij een rechtsmiddel wil instellen of intrekken, moet hij niet de rekening gepresenteerd krijgen als dat vervolgens niet helemaal goed gaat.

Wil je bijstand in een cassatieprocedure? Neem gerust vrijblijvend contact op met het kantoor!

Lees ook:

Termijn Instellen Cassatie Hoge Raad in Strafzaken: wanneer is cassatie nog mogelijk?

De herstelbeslissing: rechtsmiddel mogelijk tegen herstelvonnis of herstelarrest?


© 2017-2024 Daamen, advocaten. | Disclaimer | Sitemap | Links | Beheer