wiet, marihuana, hennep
Het OM lijkt een nieuw wapen te hebben gevonden om telers van hennep aan te pakken. Artikel 161bis Wetboek van Strafrecht stelt zware straffen op het knoeien aan de meterkast, zeker als daardoor gevaar voor voorwerpen of mensen ontstaat. De Hoge Raad heeft in twee arresten van gisteren aan deze aanpak zijn zegen gegeven. Zijn er nog niet genoeg mogelijkheden om hennepteelt aan te pakken?!

Arrest:

Hoge Raad 9 januari 2018, ECLI:NL:HR:2018:16 (veroorzaken stoornis werking meterkast)
Zie ook Hoge Raad 9 januari 2018, ECLI:NL:HR:2018:19 (verijdelen veiligheidsmaatregelen meterkast)

Samenvatting arrest van Rechtspraak.nl:

(Niet te volgen? Geen nood, het wordt hieronder uitgelegd!)
“T.b.v. hennepkwekerij in woning medeplegen van opzettelijk een stoornis in de werking van een elektriciteitswerk veroorzaken en een t.o.v. een elektriciteitswerk genomen veiligheidsmaatregel verijdelen terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en levensgevaar voor anderen te duchten is, art. 161bis sub 2 en 3 Sr. 1. Is een meterkast een “elektriciteitswerk”? 2. “Te duchten levensgevaar” toereikend gemotiveerd? 3. Medeplegen toereikend gemotiveerd? (..)”
(bron: Rechtspraak.nl)

De zaken

In een appartementencomplex in Arnhem werd in 2013 een hennepplantage aangetroffen, nadat er brand was ontstaan. Een monteur van Liander sabotage in de meterkast. De zegels van de hoofdaansluitkast waren verbroken en boven de zekeringhouders was een illegale elektriciteitsaansluiting gemaakt die buiten de elektriciteitsmeter om liep. Zo kreeg de hennepplantage zijn broodnodige elektriciteit. De bewoner had verklaard dat het zijn kwekerij was en dat hij een kennis (geen elektricien) de elektriciteit daarvoor had laten aanleggen. Hij had verder niet gecontroleerd of het veilig was aangelegd. De bewoner moest voor de rechter komen voor art. 161bis Sr. Of hij ook apart voor de hennepkwekerij is gedagvaard heb ik niet kunnen achterhalen. Hij werd in hoger beroep veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van drie maanden met een proeftijd van twee jaren.

In de andere zaak was er nog geen brand ontstaan, maar volgens een deskundige was het wel een zeer gevaarlijke situatie. De verdachte werd gelijktijdig ook voor hennepteelt en diefstal van stroom vervolgd.

Artikel 161bis Wetboek van Strafrecht

Het artikel waar het in deze arresten om draait is artikel 161bis Wetboek van Strafrecht:

Hij die opzettelijk enig electriciteitswerk vernielt, beschadigt of onbruikbaar maakt, stoornis in de gang of in de werking van zodanig werk veroorzaakt, of een ten opzichte van zodanig werk genomen veiligheidsmaatregel verijdelt, wordt gestraft:
1°. met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de vijfde categorie, indien daardoor verhindering of bemoeilijking van stroomlevering ten algemenen nutte ontstaat;
2°. met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie, indien daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is;
3°. met gevangenisstraf van ten hoogste negen jaren of geldboete van de vijfde categorie, indien daarvan levensgevaar voor een ander te duchten is;
4°. met gevangenisstraf van ten hoogste vijftien jaren of geldboete van de vijfde categorie, indien daarvan levensgevaar voor een ander te duchten is en het feit iemands dood ten gevolge heeft.

Het artikel bestaat al lang. Het werd in 2006 voor het laatst gewijzigd. Toch wordt het niet vaak gebruikt. Ik heb het nog nooit op een dagvaarding zien staan. Toch zijn er nu dus twee zaken waarin dit artikel wordt gebruikt om op te treden tegen een hennepkweker.

De Hoge Raad

De Hoge Raad kreeg een paar vragen voorgelegd.

Meterkast elektriciteitswerk als bedoeld in art. 161bis Sr?

De eerste en meteen belangrijkste vraag die de Hoge Raad beantwoordt is of een meterkast wel een “elektriciteitswerk” is, in de zin van art. 161bis. Anders geldt het artikel immers niet in deze zaak! Maar de Hoge Raad vindt van wel en maakt daar niet veel worden aan vuil. Er staat een omschrijving van het begrip “elektriciteitswerk” in artikel 90ter van het Wetboek van Strafrecht:
“1. Onder electriciteitswerken worden verstaan werken dienende tot voortbrenging, geleiding, transformatie of levering van electriciteit en daarmede in verband staande beveiligings-, bevestigings-, ondersteunings- en waarschuwingswerken.
2. Onder electriciteitswerken worden niet begrepen telegraaf- en telefoonwerken.”

Volgens de advocaat-generaal is het duidelijk dat met “meterkast” ook de elektriciteitsvoorzieningen die daarin zitten worden bedoeld.

Levensgevaar te duchten?

De maximale straf is hoger als er door het geknoei met de elektriciteit ook levensgevaar voor een ander te duchten is. Dit betekent volgens de Hoge Raad dat het levensgevaar ten tijde van het verijdelen van de veiligheidsmaatregel naar algemene ervaringsregels voorzienbaar moet zijn geweest. Dat zal niet het geval zijn als zich meestal geen personen in de buurt van het betreffende elektriciteitswerk bevinden. Maar dat was in deze zaak niet zo: de kwekerij zat immers in een appartementencomplex waarin nog meer mensen wonen.

Ook in de tweede zaak ging de klacht hierover. En ook hier was het tevergeefs. Er was levensgevaar te duchten, omdat de verdachte met de stroomvoorziening voor een zelf opgebouwde en ook bij afwezigheid draaiende hennepkwekerij een erg brandgevaarlijke situatie in het leven had geroepen, en wel in slaapkamers met houten vloeren in een portiekflat, terwijl de aangrenzende woningen bewoond waren.

Medeplegen?

Ook werd aangevoerd dat de verdachte niet zelf als dader kon worden aangemerkt. Hij had immers zijn kennis de elektriciteit laten aanleggen. Ook daar ging de Hoge Raad niet in mee. Hij heeft de opdracht gegeven en nagelaten het werk van zijn kennis te controleren. Daarmee is zijn rol voldoende om van medeplegen te kunnen spreken.

Commmentaar: overkill aan maatregelen

Veel maatregelen

Als je wordt gepakt met een hennep kwekerij in je huis, wordt je aan alle kanten aangepakt.

  • De politie zal een proces-verbaal opmaken, wat waarschijnlijk tot een strafzaak leidt. Op de dagvaarding staat vaak naast hennepteelt ook diefstal van stroom en witwassen van de opbrengsten van de illegale hennepkweek.
  • De politie zal berekenen wat je met de kwekerij hebt verdiend en dat bedrag zal het Openbaar Ministerie terugvorderen in een ontnemingsprocedure.
  • Als niet alle stroom netjes is afgerekend zal de netwerkbeheerder met een vordering komen.
  • De burgemeester zal je woning voor enkele maanden willen sluiten.
  • Als het een huurhuis is zal de verhuurder je uit je huis willen zetten.
  • Als je de inkomsten van de hennepkwekerij niet hebt opgegeven aan de Belastingdienst, zal die met een forse naheffing komen.
  • Heb je een uitkering, dan zal je ook door de uitkeringsinstantie worden aangepakt (stopzetten, terugvorderen, boete).

Nog een maatregel erbij

Aan dit toch al uitgebreide pakket aan mogelijkheden is nu dus ook art. 161bis Sr toegevoegd. Ik kan me best voorstellen dat bij een hennepkwekerij ook dit delict aan de orde is. Ik denk alleen dat over het algemeen de maatregelen die ik zojuist opsomde vaak al meer dan genoeg negatieve consequenties opleveren voor de betrapte hennepteler. Het totaalpakket aan consequenties moet wel in verhouding blijven met de ernst van het delict. Vergelijk het ook met veel andere delicten, waarbij alleen de strafrechtelijke weg wordt gevolgd. Ik vind het daarom billijk dat de strafrechter bij het opleggen van de straf rekening houdt met de andere consequenties die een hennepverdachte al om de oren heeft gehad. Dat de straf dan misschien wel heel laag uitvalt, moeten we denk ik op de koop toenemen. Het kan zelfs passend zijn om te volstaan met een schuldigverklaring zonder oplegging van straf (‘rechterlijk pardon’).

Alleen zelfstandig voor vervolgen

Als dit het enige feit op de dagvaarding is, is er weinig tegen in te brengen. Dat is anders als de teelt van hennep er ook nog bij komt. Door op de dagvaarding naast hennepteelt (en diefstal van stroom en witwassen) ook nog eens overtreding van art. 161bis Sr te zetten, wordt de strafzaak een stuk complexer. Dit terwijl de straf daardoor niet heel veel hoger zal uitvallen. Dat het kan, wil niet zeggen dat het ook moet!

De twee arresten van gisteren maken duidelijk dat henneptelers er goed aan doen een deugdelijke, veilige stroomvoorziening te gebruiken. En daar zal niemand het mee oneens zijn!

Ben je verdachte in een ‘hennepzaak’ en wil je bijstand van een gespecialiseerd strafrecht advocaat? Of ben je verwikkeld in een cassatieprocedure? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op. Wij staan je graag te woord.

© 2017-2024 Daamen, advocaten. | Disclaimer | Sitemap | Links | Beheer